Tài sản cố định (TSCĐ) bị hao mòn được hiểu đơn giản là hiện tượng khách quan và khó tránh khỏi của bất kỳ doanh nghiệp nào trong quá trình sử dụng tài sản. Vậy nên việc trích khấu hao TSCĐ là việc làm cần thiết đối với kế toán và doanh nghiệp. Để biết cách tính cũng những lưu ý trong việc tính khấu hao tài sản cố định như thế nào thì mời các bạn cùng Tam Khoa đi tìm hiểu các nội dung trong bài viết dưới đây nhé.
Tham gia nhóm Trao đổi – chia sẻ tin tức kế toán cùng chúng tôi ngay để xem thêm nhiều tài liệu và kiến thức kế toán hay nhé.
Khấu hao tài sản cố định là gì?
Khấu hao tài sản cố định là việc định giá, phân bổ một các hợp lý và có hệ thống giá trị của TSCĐ khi giá trị của các tài sản đó bị giảm dần về giá trị sử dụng vì hao mòn tự nhiên hoặc sự tiến bộ về công nghệ sau một khoảng thời gian.
Khấu hao tài sản cố định (TSCĐ) trên thực tế sẽ được tính dựa trên chi phí sản xuất kinh doanh trong suốt thời gian sử dụng tài sản cố định đó. Các tài sản tại các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp thường được tính khấu hao như: Máy móc, thiết bị, nội thất và một số dụng cụ thiết bị văn phòng khác,… Sau quá trình sử dụng, chất lượng của các máy móc sẽ bị giảm sút theo thời gian, do đó các công ty tạo ra quỹ khấu hao để bù đắp sự hao mòn tài sản.
Trước khi thực hiện tính khấu hao TSCĐ cần xác định tài sản cố định đó được mua mới hay đã sử dụng và thời gian mua để thực hiện tính khấu hao. Hay còn gọi là thời điểm chính thức doanh nghiệp đó đưa tài sản cố định vào quy trình sản xuất.
Doanh nghiệp có thể chủ động quyết định thời gian tính khấu hao, tuy nhiên thời gian này phải dựa trên khung thời gian khấu hao được Bộ Tài chính quy định. Khi sử dụng, doanh nghiệp cần phải có thông báo về tình trạng/thời gian tính khấu hao đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Mỗi loại TSCĐ sẽ có khung thời gian tính khấu hao TSCĐ riêng.
Trích khấu hao tài sản cố định là gì?
Trích khấu hao tài sản cố định là việc phân bổ một cách có hệ thống giá trị hao mòn khi sử dụng tài sản cố định trong quá trình sản xuất theo đúng quy định của pháp luật.
Tại sao doanh nghiệp cần phải khấu hao tài sản cố định?
Những tài sản khấu hao chỉ được sử dụng trong một thời hạn nhất định khi tham gia vào hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp. Do vậy để bảo toàn và xác định số vốn cố định cũng như giá thành sản phẩm, doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện khấu hao tài sản cố định.
Mục đích của trích khấu hao tài sản cố định là nhằm tích luỹ vốn để tái sản xuất giản đơn hoặc tái sản xuất mở rộng tài sản cố định. Sau khi sản phẩm hàng hoá được tiêu thụ, số tiền khấu hao được tích luỹ lại hình thành quỹ khấu hao tài sản cố định của doanh nghiệp. Bộ phận giá trị hao mòn được chuyển dịch vào giá trị sản phẩm được coi là một yếu tố chi phí sản xuất sản phẩm được biểu hiện dưới hình thức tiền tệ gọi là tiền khấu hao tài sản cố định.
Trên thực tế khi chưa có nhu cầu đầu tư mua sắm tài sản cố định các doanh nghiệp cũng có thể sử dụng linh hoạt quỹ này để đáp ứng các nhu cầu vốn kinh doanh của mình.
Các phương pháp tính khấu hao
Tính khấu hao theo đường thẳng
Phương pháp tính khấu hao TSCĐ theo đường thẳng là phương pháp theo mức tính ổn định hàng năm trong suất quá trình sử dụng tài sản. Phương pháp tính khấu hao này phù hợp với mọi lĩnh vực kinh doanh.
Tính theo thời gian hàng tháng:
Mức trích khấu hao hàng tháng = mức tính khấu hao năm/12
Tính theo thời gian hàng năm:
Mức trích khấu hao hàng năm = Nguyên giá TSCĐ/Thời gian trích khấu hao (Thời gian trích phụ thuộc vào khung thời gian được quy định tại Thông tư 45)
Trong trường hợp doanh nghiệp mua tài sản và sử dụng ngay trong tháng thì sử dụng công thức sau:
Mức trích khấu hao theo tháng phát sinh = Mức trích khấu hao theo tháng/Tổng số ngày của tháng phát sinh x số ngày sử dụng
Lưu ý:
Số ngày sử dụng trong tháng = Tổng số ngày trong tháng phát sinh – Ngày sử dụng + 1
Tính khấu hao TSCĐ theo số dư giảm dần có điều chỉnh
Phương pháp tính khấu hao TSCĐ theo số dư giảm dần có điều chỉnh phù hợp với các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực công nghệ và có sự thay đổi nhanh chóng, phát triển. Doanh nghiệp phải thỏa mãn 02 điều kiện sau để áp dụng phương pháp này:
– Tài sản cố định phải mới và chưa qua sử dụng;
– Tài sản cố định là những loại máy móc hoặc thiết bị, dụng cụ để thực hiện đo lường, thí nghiệm
Tính khấu hao hàng năm được xác định theo công thức sau:
Mức trích khấu hao hàng năm = Giá trị còn lại của TSCĐ x Tỷ lệ khấu hao nhanh
Theo đó:
Tỷ lệ khấu hao nhanh (%) = Tỷ lệ khấu hao được xác định theo phương pháp đường thẳng x Hệ số điều chỉnh
Tỷ lệ khấu hao được xác định theo phương pháp đường thẳng (%) = 1/Thời gian trích khấu hao x 100
Hệ số điều chỉnh được quy định theo thời gian trích khấu hao, cụ thể:
- 4 năm thì hệ số điều chỉnh là 1,5
- Từ 4 – 6 năm thì hệ số điều chỉnh là 2
- Trên 6 năm thì hệ số điều chỉnh là 2,5
Tính khấu hao TSCĐ theo số lượng, khối lượng sản phẩm
Doanh nghiệp phải thỏa mãn 03 điều kiện sau mới có thể áp dụng phương pháp tính khấu hao theo số lượng, khối lượng sản phẩm này:
- TSCĐ phải có liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất sản phẩm;
- Xác định tổng khối lượng, số sản phẩm được tạo ra bởi TSCĐ đó;
- Công suất sử dụng thực tế bình quân tháng trong năm của TSCĐ không được thất hơn 100% công suất thiết kế.
Công thức tính được xác định
Mức trích khấu hao hàng tháng/năm = Số lượng sản phẩm sản xuất x Mức trích khấu hao bình quân tính cho 1 đơn vị sản phẩm
Theo đó:
Mức trích khấu hao bình quân = nguyên giá TSCĐ/Số lượng theo công suất thiết kế
Nguyên tắc trích khấu hao TSCĐ
1. Tất cả TSCĐ hiện có của doanh nghiệp đều phải trích khấu hao, trừ những TSCĐ sau đây:
– TSCĐ đã khấu hao hết giá trị nhưng vẫn đang sử dụng vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
– TSCĐ khấu hao chưa hết giá trị nhưng bị mất.
– TSCĐ khác do doanh nghiệp quản lý mà không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp (trừ TSCĐ thuê tài chính).
– TSCĐ không được quản lý, theo dõi, hạch toán trong sổ sách kế toán của doanh nghiệp.
– TSCĐ sử dụng trong các hoạt động phúc lợi phục vụ người lao động của doanh nghiệp (trừ các TSCĐ phục vụ cho người lao động làm việc tại doanh nghiệp như: nhà nghỉ giữa ca, nhà ăn giữa ca, phòng y tế để khám chữa bệnh, nhà ở cho người lao động do doanh nghiệp đầu tư xây dựng,…).
– TSCĐ từ nguồn viện trợ không hoàn lại sau khi được cơ quan có thẩm quyền bàn giao cho doanh nghiệp để phục vụ công tác nghiên cứu khoa học.
– TSCĐ vô hình là quyền sử dụng đất lâu dài có thu tiền sử dụng đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất lâu dài hợp pháp.
– Các TSCĐ là kết cấu hạ tầng, có giá trị lớn do Nhà nước đầu tư xây dựng từ nguồn ngân sách nhà nước giao cho các tổ chức kinh tế quản lý, khai thác, sử dụng.
2. Các khoản chi phí khấu hao TSCĐ được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp thực hiện theo quy định tại các văn bản pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.
3. Đối với TSCĐ sử dụng trong các hoạt động phúc lợi phục vụ cho người lao động của doanh nghiệp tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh, thì doanh nghiệp căn cứ vào thời gian và tính chất sử dụng các TSCĐ này để thực hiện tính và trích khấu hao vào chi phí kinh doanh của doanh nghiệp và thông báo cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý để theo dõi, quản lý.
4. Đối với TSCĐ chưa khấu hao hết bị mất, bị hư hỏng mà không thể sửa chữa, khắc phục được thì xử lý như sau:
– Doanh nghiệp xác định nguyên nhân, trách nhiệm bồi thường của tập thể, cá nhân gây ra.
– Chênh lệch giữa giá trị còn lại của tài sản với tiền bồi thường của tổ chức, cá nhân gây ra, tiền bồi thường của cơ quan bảo hiểm và giá trị thu hồi được (nếu có) => DN dùng Quỹ dự phòng tài chính để bù đắp.
– Trường hợp Quỹ dự phòng tài chính không đủ bù đắp, thì phần chênh lệch thiếu doanh nghiệp được tính vào chi phí hợp lý của doanh nghiệp khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp.
5. Doanh nghiệp cho thuê TSCĐ hoạt động phải trích khấu hao đối với TSCĐ cho thuê; Doanh nghiệp thuê TSCĐ theo hình thức thuê tài chính phải trích khấu hao TSCĐ đi thuê.
6. Trường hợp đánh giá lại giá trị TSCĐ đã hết khấu hao để góp vốn, điều chuyển khi chia tách, hợp nhất, sáp nhập thì các TSCĐ này phải được các tổ chức định giá chuyên nghiệp xác định giá trị nhưng không thấp hơn 20% nguyên giá tài sản đó.
Thời điểm trích khấu hao đối với những tài sản này là thời điểm doanh nghiệp chính thức nhận bàn giao đưa tài sản vào sử dụng và thời gian trích khấu hao từ 3 đến 5 năm.
Thời gian cụ thể do doanh nghiệp quyết định nhưng phải thông báo với cơ quan thuế trước khi thực hiện.
Đối với các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa, thời điểm trích khấu hao của các TSCĐ nói trên là thời điểm doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh chuyển thành công ty cổ phần.
7. Việc trích hoặc thôi trích khấu hao TSCĐ được thực hiện bắt đầu từ ngày (theo số ngày của tháng) mà TSCĐ tăng hoặc giảm.
Doanh nghiệp thực hiện hạch toán tăng, giảm TSCĐ theo quy định hiện hành về chế độ kế toán doanh nghiệp.
8. Đối với các công trình xây dựng cơ bản hoàn thành đưa vào sử dụng, doanh nghiệp đã hạch toán tăng TSCĐ theo giá tạm tính do chưa thực hiện quyết toán.
Khi quyết toán công trình xây dựng cơ bản hoàn thành có sự chênh lệch giữa giá trị tạm tính và giá trị quyết toán, doanh nghiệp phải điều chỉnh lại nguyên giá tài sản cố định theo giá trị quyết toán đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Doanh nghiệp không phải điều chỉnh lại mức chi phí khấu hao đã trích kể từ thời điểm tài sản cố định hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng đến thời điểm quyết toán được phê duyệt.
Nguồn: luatvietnam
Các lưu ý về khấu hao TSCĐ khi xác định chi phí tính thuế TNDN
01- Khấu hao được tính vào chi phí tính thuế TNDN theo Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015:
Tài sản cố định được quản lý, theo dõi hạch toán theo quy định, có hóa đơn chứng từ và phục vụ hoạt động SXKD thì được trích khấu hao, cụ thể thêm một số trường hợp:
a- Tài sản phục vụ người lao động làm việc tại cơ sở kinh doanh, phòng hoặc trạm y tế, cơ sở đào tạo, dạy nghề, thư viện, nhà trẻ, khu thể thao; xe đưa đón người lao động.
b- Doanh nghiệp được trích khấu hao nhanh để đổi mới công nghệ đối với một số tài sản nếu đáp ứng điều kiện: có lãi và không quá 2 lần mức khấu hao theo phương pháp đường thẳng.
c- Thời gian trích KH = Thời gian trích KH theo khung x Giá mua tài sản cũ
của tài sản cũ Giá bán TS mới cùng loại
d- Công trình trên đất phục vụ hoạt động kinh doanh thì được trích khấu hao nếu đáp ứng điều kiện: Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc có Hợp đồng thuê dất, hợp đồng mượn đất; có hóa đơn chứng từ mang tên, địa chỉ và mã số thuế của doanh nghiệp.
e- Nếu tài sản tạm dừng do SXKD theo mùa vụ dưới 9 tháng; Để sửa chữa, di dời, bảo trì theo định kỳ dưới 12 tháng, sau đó tiếp tục SXKD thì: được trích KH trong thời gian tạm dừng.
02- Khấu hao không tính vào chi phí thuộc một trong các trường hợp sau ( theo Điều 4 Thtư 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015):
a- Tài sản không sử dụng cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Tài sản không có giấy tờ chứng minh thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp (trừ thuê mua tài chính); không được htoán và qlý theo quy định.
b- Trích khấu hao vượt mức quy định của BTC, khấu hao đối với tài sản đã khấu hao hết giá trị.
c- Quyền sử dụng đất lâu dài không được trích khấu hao (được phân bổ dần vào chi phí theo thời hạn được phép sử dụng đất). Nếu mua tài sản là nhà cửa gắn liền với quyền sử dụng đất lâu dài thì quyền sử dụng đất phải tách riêng theo giá ghi trên hợp đồng, nhưng không thấp hơn giá đất của Tỉnh tại thời điểm mua. Nếu không tách riêng được thì xác định theo bảng giá của UBND Tỉnh tại thời điểm mua.
d- Công trình trên đất vừa sử dụng cho sản xuất kinh doanh vừa sử dụng cho mục đích khác thì không được trích khấu hao cho công trình không sử dụng cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
e- Phần trích khấu hao tương ứng với nguyên giá vượt 1,6 tỷ/xe đối với xe chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống trừ: xe dùng cho hoạt động vận tải khách, xe dùng cho hoạt động kinh doanh du lịch, Khách sạn; xe dùng để làm mẫu và lái thử.
Nguồn: Phòng Tuyên truyền Cục Thuế Bình Định
Trên đây là những thông tin về hướng dẫn cách trích khấu hao tài sản cố định mà Tam Khoa đã tìm hiểu, tổng hợp và mang đến cho bạn. Hi vọng qua bài viết trên bạn đã có thêm những kiến thức hữu ích. Nếu bạn còn có thắc mắc nào khác thì hãy liên hệ ngay cho chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn và giải đáp nhanh nhất nhé.
Tam Khoa hiện đang cung cấp các giải pháp phần mềm tự động hạch toán và phần mềm kế toán có thể tự động đọc và lấy dữ liệu từ hóa đơn điện tử có sẵn, tự động hạch toán các nghiệp vụ chỉ với 1 CLICK đồng thời tự động đồng bộ sang phần mềm kế toán để bạn dễ dàng thực hiện kết toán, lập các báo cáo tài chính và thực hiện kết chuyển số liệu cuối kỳ. Hãy liên hệ ngay cho chúng tôi trong hôm nay để được tư vấn và nhận các ưu đãi cực khủng nhé.
